partnerem merytorycznym artykułu jest :
Według ESHRE poronienia nawracające (ang. recurrent pregnancy loss, RPL) to sytuacja, w której kobieta traci ciążę co najmniej trzy razy z rzędu przed 21. tygodniem ciąży. Polskie Towarzystwo Medycyny Rozrodu i Embriologii oraz Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników zaleca rozpoczęcie diagnostyki już po drugim poronieniu.
Poronienia te mogą mieć różne przyczyny, a ich rozpoznanie jest kluczowe dla zrozumienia i ewentualnej profilaktyki. Problem ten dotyka około 1-2% kobiet starających się o dziecko. Poronienia nawracające z reguły mają powtarzalna przyczynę. Diagnostyka jest skierowana na znalezienie tej przyczynę. Wśród najczęstszych wymienia się przyczyny genetyczne, anatomiczne, immunologiczne lub infekcyjne, oraz czynnik męski i środowiskowy. Jednak około 40 procent poronień nawracających nazywamy idiopatycznymi – czyli nie do końca wiadomo, czym zostały spowodowane.
Jakie są najczęstsze przyczyny poronień nawracających?
Czynniki genetyczne, do których zaliczamy anomalie chromosomalne, zarówno u płodu (np. trisomie), jak i u rodziców (translokacje chromosomowe). Kolejne to czynniki anatomiczne takie m.in. jak wady macicy, zrosty wewnątrzmaciczne, polipy, niewydolność szyjki macicy (zbyt wcześnie się otwiera). Do czynników hormonalnych należą m.in. niedoczynność tarczycy. Do czynników immunologicznych zaliczyć możemy zespół antyfosfolipidowy (APS) – stan, w którym organizm wytwarza przeciwciała przeciwko fosfolipidom błon komórkowych. Również niektóre infekcje mogą prowadzić do poronień, choć zwykle nie są główną przyczyną nawracających strat ciąż. Lekarze wskazują również palenie tytoniu, spożywanie alkoholu lub otyłość jako czynniki mogące zwiększać ryzyko poronień, choć zazwyczaj nie są jedyną przyczyną.
Jakie badania należy wykonać w przypadku poronień nawracających?
Poznanie przyczyn poronień nawracających pozwala na odpowiednie ukierunkowanie leczenia, które zwiększy szansę na urodzenie zdrowego dziecka. Diagnostyka zazwyczaj obejmuje:
Badania genetyczne – rekomendowane jest wykonanie kariotypu obojga partnerów. Obecnie badanie genetyczne materiału po poronieniu nie jest rekomendowane. Podobnie badania w kierunku trombofilii wrodzonej, chyba że wcześniej występowały epizody zakrzepowo-zatorowe.
W diagnostyce hormonalnej należy uwzględnić przede wszystkim czynność tarczycy, oraz w przypadku występowania innych chorób endokrynologicznych odpowiednie ich prowadzenie i wyrównanie.
Badania immunologiczne – toczniowy, przeciwciała antykardiolipinowe, przeciwciała przeciwko beta2-glikoproteinie I pozwalają wykryć zespół antyfosfolipidowy i wdrożyć odpowiednie leczenie.
Badania anatomiczne/obrazowe: wykonanie USG macicy (w tym ocena 3D), histeroskopii lub HSG (histerosalpingografia) w celu oceny jamy macicy. Lekarz może zlecić także wykonanie rezonansu magnetycznego (jeśli istnieje podejrzenie poważnych wad anatomicznych).
Badania w kierunku infekcji: testy serologiczne na toksoplazmozę, różyczkę, cytomegalię, ocena występowania ewentualnych infekcji narządu rodnego.
Badanie nasienia: czynnik męski coraz częściej odpowiada za nawykowe poronienia, czego wiele osób nie bierze pod uwagę. Mężczyzna powinien więc wykonać badanie nasienia, które oceni m.in. liczebność, ruchliwość czy żywotność plemników, oraz w przypadku wykrytych nieprawidłowości badanie nasienia poszerzone o ocenę fragmentacji DNA plemników.
W przypadku par z RPL zaleca się ocenę stylu życia partnerów (ojca, palenie, spożycie alkoholu, aktywność fizyczna i masa ciała), które mogą również mieć wpływ na występowanie poronień.
Poronienia nawracające są złożonym problemem, wymagającym szerokiej diagnostyki. Współpraca z lekarzem specjalistą (np. ginekologiem, endokrynologiem, immunologiem) jest kluczowa, aby zidentyfikować przyczynę i wdrożyć odpowiednie leczenie, które zwiększy szansę na utrzymanie ciąży.
opracowanie merytoryczne
Ponad 30 lat jestem lekarzem ginekologiem, a od ponad 15 zajmuję się diagnostyką i leczeniem niepłodności.
Fachowość połączona z opieką – to dwa elementy, którymi rozbudzam motywację swoich pacjentów. Nasze kontakty często mają również swą mniej formalną stronę. Wyznaję zasadę, że dla powodzenia leczenia para musi mieć wsparcie w lekarzu przez cały czas jego trwania.
Ponad 30 lat jestem lekarzem ginekologiem, a od ponad 15 zajmuję się diagnostyką i leczeniem niepłodności. Ukończyłem Wydział Lekarski Collegium Medicum UJ. Przez 11 lat pracowałem w Szpitalu Specjalistycznym im. G. Narutowicza w Krakowie na Oddziale Ginekologii, Położnictwa i Patologii Ciąży, gdzie zdobyłem wszechstronne doświadczenie ginekologiczne i położnicze. Kolejne ponad 15 lat w CM Macierzyństwo – najstarszym ośrodku leczenia niepłodności w Krakowie, będąc większość czasu jego kierownikiem medycznym. Obecnie jestem kierownikiem personelu lekarskiego w KrakOVI. Współuczestniczę w rozwoju pionierskich na skalę światową technik aktywacji jajników (IVA).
Dla mnie zawsze najważniejsza jest pierwsza wizyta. To właśnie podczas niej dochodzi do najważniejszego kontaktu z pacjentami umożliwiającego rozpoznanie problemu i wzajemnie poznanie się.
Fachowość połączona z opieką – to dwa elementy, którymi rozbudzam motywację swoich pacjentów. Nasze kontakty często mają również swą mniej formalną stronę. Wyznaję zasadę, że dla powodzenia leczenia para musi mieć wsparcie w lekarzu przez cały czas jego trwania. Odkąd pamiętam wszystkie pary, którym pomogłem przesyłają mi zdjęcia swoich narodzonych dzieci. Towarzyszą temu szczere, często wzruszające słowa pod moim adresem. Sądzę, że właśnie te chwile, te zdjęcia powodują, że kocham to, co robię.
Szkolił się też m.in. w Instituto Bernabeu w Alicante, Pihlajalinna Dextra Lapsettomuusklinikka w Helsinkach, Klinice Ginekologii Akademii Medycznej w Poznaniu, Szpitalu Bielańskim im. ks. J. Popiełuszki w Warszawie oraz Mazurskiej Szkole Ultrasonografii. Członek Polskiego Towarzystwa Medycyny Rozrodu i Embriologii. Posiada szeroką wiedzę i praktykę zawodową z zakresu ultrasonografii. Posiada certyfikaty Sekcji Ultrasonografii Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego oraz The Fetal Medicine Foundation w Londynie. Aktywnie uczestniczy w corocznych kongresach Europejskiego Towarzystwa ESHRE (European Society of Human Reproduction and Embryology), Serono Symposia International, jak również w szkoleniach związanych z diagnostyką i leczeniem niepłodności organizowanych dla innych lekarzy.